3. Por. DvoMA: tdeahsmus u. Naturałismus in der gotischen Skułptur
u. Maierei w tomie zbiorowym p.t. Kunstgeschichte ais Geistesge-
schichte. München 1924, str. 120 n.
4. Vase/-! i Condw:: Le vite di Micheiangelo Buonarotti. Ed. Frey. Beriin
1887, str. 2 oraz .ScA/osser.' Kunsttiteratur. Wien 1924, str. 217.
5. Por. mój artykuł „Paradiso Tintoretta" w Pracach Sekcji Historji Sztu-
ki i Kuitury Iow. Nauk. we Lwowie, t. łi, str. 21.
6. Mowa tu przedewszystkiem o Włoszech, gdzie powstał i renesans i ba-
rok. W krajach, do których prądy te przybyły z zewnątrz, rzecz ma
się inaczej.
7. Świadczy o tern też współczesna iiteratura o sztuce, Zurcow, Z.0W0220,
BozgTMK: i inni.
8. Mâie często uważa współczesne utwory łiterackie za źródło natchnie-
nia artysty, a dzieło sztuki potem za iiustrację danego utworu. (Por.
Afâ/c: L'art reiigieux du Xiił siècte en France. Paris 1925, str. 23, gdzie
M. przypisuje dziełom Wincentego z Beauvais rotę ogromną w ikono-
gratji oraz łoc. cit., str. 105, przyp. 2). Mâie też uważa dekret
soboru o obrazach za powód, a nie za symptom zmiany w sto-
sunku kościoła do sztuki.

Z POWODU ARTYKUŁU K. LANCKOROŃSK!EJ „PRZYCZYNKI
DO BADAŃ NAD RELIGIJNĄ SZTUKĄ BAROKU".
(Uwagi dyskusyjne)
W artykułe swym P. Lanckorońska nawiązuje parokrotnie do
moich skromnych uwag na temat reiigijnej sztuki baroku, wypo-
wiedzianych na marginesie dzieła E. Mâie'a ..L'art reiigieux après
te Conciie de Trente" (Paris, 1932), a ogłoszonych w 2 zeszycie
ł-go rocznika „Biułetynu". Butorka połemizuje z niektóremi mojemi
pogłądami; uważałem zatem za rzecz wskazaną udziełenie pewnych
wyjaśnień z mej strony. Z góry zastrzegam, że odpowiadać będę
tyłko na konkretne zarzuty, krytyczną ocenę indywiduainych po-
głądów P. Lanckorońskiej narazie pozostawiając na uboczu.
ł.
Wyraziłem zdanie, że drogi badań nad ikonografją i sztuką
rełigijną czasów nowożytnych muszą być wypracowane w sposób
odmienny niż np. w stosunku do sztuki średniowiecznej. P. Lancko-
rońska nawiązuje do tego ustępu w mym artykułe, ubołewając, że
nie wypowiadam się wyraźniej. Szkoda tyłko, że jednocześnie au-
torka przytacza moje słowa w takim skrócie, iż sens ich ułega wy-
paczeniu. Pozwołę sobie zatem raz jeszcze powtórzyć inkrymino-
wany ustęp w jego pełnem brzmieniu:
„W średniowieczu nieraz już drobne odchyłenie od ustatone-
go, tradycyjnego wątku kryje w sobie całą głębię zasadniczych

158