Kamila Kołodziejczyk

PLECIONKI STAROEGIPSKIE W MUZEUM NARODOWYM

W WARSZAWIE

WSTĘP

Alecionkarstwo należy do najwcześniejszych technik rzemiosła znanych już w okresie przed
neolitem.

Zasadą plecionkarstwa jest łączenie, splatanie i skręcanie, przy czym rodzaj używanego do
tych czynności materiału uzależniony jest od przeznaczenia danego przedmiotu. Do plecionek
niezbędnych w życiu codziennym potrzebny był świeży surowiec roślinny, niekiedy poddawany
jedynie suszeniu albo moczeniu.

Rozwój plecionkarstwa w starożytnym Egipcie nie był zjawiskiem przypadkowym. Przyczy-
niły się do tego klimat i gleba sprzyjające wzrostowi roślinności. Najczęstszym surowcem ple-
cionkarskim był papirus, którego, podobnie jak trzciny i sitowia, lecz w mniejszych ilościach,
dostarczały bagna nad Nilem.

Zagadnienie plecionkarstwa jest w nauce sprawą otwartą nie tylko dla terenu Egiptu. Do-
tychczas nie zajmowano się nim zupełnie z powodu nietrwałości surowca, z jakiego wykonane
były plecionki, jak też prawdopodobnie z uwagi na małą atrakcyjność materiału. Dlatego brak
w zasadzie poważniejszych prac z tej dziedziny rzemiosła.

Omawiane w artykule plecionki, znajdujące się w zbiorach Galerii Sztuki Starożytnej Muzeum
Narodowego w Warszawie, pochodzą z trzech źródeł:

Pierwszą i najliczniejszą grupę stanowią zabytki, ofiarowane przez Francuski Instytut Archeo-
logiczny w Kairze, z wykopalisk w Deir El Medineh.

W skład drugiej grupy wchodzą plecionki z pierwszej kampanii wykopaliskowej ekspedycji
polsko-francuskiej w Tell Edfu z roku 19371.

Trzecią, najmniejszą ilościowo grupę tworzy dar UNESCO2.

1 Fouilles Franco-Polonaiscs Tell Edfou, I 1937, Le Caire 1937, s. 138.

2 Jest nim para sandałów z wiązaniami otrzymana od UNESCO drogą odszkodowań wojennych (Protokół
Muzeum Narodowego w Warszawie z dn. 8.IX.1949 r.).

75